RBI: 100 અને 200 રૂપિયા અંગે RBIનો મોટો નિર્ણય, બેંકોમાં ગભરાટ

નવી દિલ્હી: રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ બેંકો અને ATM ઓપરેટરોને એક મહત્વપૂર્ણ નિર્દેશ જારી કર્યો છે. હવે દેશભરના ATM માંથી 100 અને 200 રૂપિયાની નોટો ઉપાડવી ફરજિયાત બનાવવામાં આવી છે. રિઝર્વ બેંકનું કહેવું છે કે આ નાની નોટોની ઉપલબ્ધતા જનતા માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે, તેથી બેંકોએ શક્ય તેટલી વહેલી તકે તેમની ATM સિસ્ટમમાં આ ફેરફાર લાગુ કરવો પડશે.

RBI નો નવો આદેશ શું છે?

RBI એ વ્હાઇટ લેબલ ATM (WLA) ચલાવતી બધી બેંકો અને કંપનીઓને કડક સૂચનાઓ આપી છે કે તેઓ ખાતરી કરે કે તેમના ATM માંથી 100 અને 200 રૂપિયાની નોટો નિયમિતપણે નીકળે. 

આ માટે, RBI એ એક પરિપત્ર બહાર પાડ્યો છે, જેમાં સ્પષ્ટપણે લખ્યું છે કે 30 સપ્ટેમ્બર, 2025 સુધીમાં, દેશના 75 ટકા ATM માં ઓછામાં ઓછા એક સ્લોટ (કેસેટ) માંથી 100 અથવા 200 રૂપિયાની નોટો ઉપલબ્ધ હોવી જોઈએ.

૩૧ માર્ચ, ૨૦૨૬ સુધીમાં આ સંખ્યા વધારીને ૯૦ ટકા એટીએમ કરવી પડશે. આનો અર્થ એ થયો કે લગભગ તમામ એટીએમમાં ​​નાની નોટોની સુવિધા હશે.

આ નિર્ણય કેમ લેવામાં આવ્યો?

સામાન્ય લોકો માટે, ખાસ કરીને ગામડાંઓ, નગરો અને નાના શહેરોમાં, નાની નોટોની ઉપલબ્ધતા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. લોકો ઘણીવાર ફરિયાદ કરે છે કે ATM માંથી ફક્ત 500 કે 2000 રૂપિયાની નોટો જ નીકળે છે, જેના કારણે પૈસા બદલવાની સમસ્યા સર્જાય છે. આના કારણે દુકાનદારો અને ગ્રાહકો બંનેને મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડે છે.

આરબીઆઈએ કહ્યું છે કે ૧૦૦ અને ૨૦૦૦ રૂપિયાની નોટોની માંગ વધુ છે પરંતુ આ નોટો એટીએમમાં ​​ઓછી સંખ્યામાં નાખવામાં આવે છે. તેથી, હવે આ પગલું લેવામાં આવ્યું છે, જેથી સામાન્ય લોકોને તેમની દૈનિક જરૂરિયાતોમાં સરળતા રહે.

વ્હાઇટ લેબલ એટીએમને પણ આ નિયમ લાગુ કરવો પડશે.

આ નિર્દેશ ફક્ત બેંક એટીએમ પૂરતો મર્યાદિત નથી. દેશમાં ઘણા એવા એટીએમ છે જે બેંકો દ્વારા નહીં પરંતુ ખાનગી કંપનીઓ દ્વારા ચલાવવામાં આવે છે. આને વ્હાઇટ લેબલ એટીએમ (WLA) કહેવામાં આવે છે. RBI એ પણ આ કંપનીઓને તેમના ATM માં નાની નોટો ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે સમાન સૂચનાઓ આપી છે.

RBI ના આ આદેશ બાદ બેંકોમાં હંગામો મચી ગયો છે . તેમણે પોતાની એટીએમ સિસ્ટમમાં ફેરફાર કરવા પડશે. એટીએમ કેસેટ (નોટો ધરાવતી ટ્રે) એવી રીતે સેટ કરવાની રહેશે કે તેમાં 100 અને 200 રૂપિયાની નોટો ભરી શકાય. આ માટે બેંક કર્મચારીઓએ વધારાની મહેનત કરવી પડશે અને નોટોની ઉપલબ્ધતા પણ સુનિશ્ચિત કરવી પડશે.

સામાન્ય લોકોને સીધો લાભ મળશે.

આ નિર્ણયથી સામાન્ય લોકોને ઘણી રાહત મળશે. હવે તેમને ફેરફારની સમસ્યા ઓછી થશે. નાના દુકાનદારો, શાકભાજી વિક્રેતાઓ, રિક્ષાચાલકો અને રોજિંદા ખરીદી કરનારાઓને આનો સૌથી વધુ ફાયદો થશે.